Η παχυσαρκία οφείλεται στην υπερβολική αύξηση του λιπώδους ιστού και θεωρείται σήμερα ως η πιο συχνή χρόνια μεταβολική νόσος παγκοσμίως, της οποίας η διάδοση λαμβάνει πανδημικό χαρακτήρα. Μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα της ζωής του ατόμου και να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές που οδηγούν σε πρόωρο θάνατο.

Τα λιποκύτταρα πρακτικά αποτελούν τις αποθήκες της περίσσειας ενέργειας του οργανισμού μας, λειτουργούν δηλαδή σαν ένα ρεζερβουάρ θερμίδων στο οποίο αποθηκεύουμε τις θερμίδες που προσλαμβάνουμε από τα τρόφιμα και δε χρησιμοποιούνται από το σώμα μας (θετικό ισοζύγιο ενέργειας). Συνεπώς όση περισσότερη ενέργεια αποθηκεύουμε τόσο αυξάνεται το βάρος του σώματός μας.

Η επίτευξη ενός υγιούς βάρους απαιτεί μια αντίστροφη πορεία από εκείνη που προκάλεσε την διαταραχή. Θα πρέπει δηλαδή η ενεργειακή πρόσληψη δια μέσου της τροφής να είναι χαμηλότερη από την ενέργεια που καταναλώνουμε (αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας) ώστε ο οργανισμός να χρησιμοποιήσει την αποθηκευμένη ενέργεια του λιπώδους ιστού για να καλύψει το έλλειμμα ενέργειας.

Πρώτος κανόνας θερμοδυναμικής:
Ενέργεια προσλαμβάνουμε – Ενέργεια καταναλώνουμε = Διαφορά Σωματικού Βάρους.

Απλό στη θεωρία, εξαιρετικά πολύπλοκο στην εφαρμογή εξαιτίας διαφόρων παραγόντων που εμπλέκονται στην παθοφυσιολογία της παχυσαρκίας:

• Διατροφικές συνήθειες – Ποιότητα διατροφής
• Τρόπος ζωής
• Μηχανισμοί ελέγχου πρόσληψης τροφής (Πείνα-Κορεσμός)
• Γενετικοί Παράγοντες
• Συμπεριφορικοί – Ψυχολογικοί παράγοντες
• Περιβαλλοντολογικοί Παράγοντες
• Φύλο
• Ηλικία
• Κατάσταση υγείας- συνύπαρξη ασθενειών
• Φάρμακα

Οι παράγοντες αυτοί αντικατοπτρίζονται στον καθένα μας διαφορετικά και ως εκ τούτου η διαχείριση τους απαιτεί εξειδικευμένη αντιμετώπιση. Επίσης, τα τρόφιμα δεν μας δίνουν μόνο θερμίδες αλλά και πολλά απαραίτητα θρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, βασικά αμινοξέα, απαραίτητα λιπαρά οξέα κ.λ.π.) τα όποια δεν θα πρέπει να στερεί από τον οργανισμό μας ο περιορισμός της τροφής.